
बुटवल । सिद्धार्थ राजमार्गको बुटवल–पाल्पा सडक खण्डको सिद्धबाबा क्षेत्रमा निर्माण सुरु भएको सुरुङ मार्गले गति लिएको छ ।
निर्माणको ठेक्का पाएको चाइना स्टेट कन्स्ट्रक्सन इन्जिनियरिङ कर्पोरेसनले अहिले कामलाई तिब्र बनाएको छ ।
ठेक्का सम्झौता २ बर्ष अघि भएपनि सुरुङ मार्गको कामले भने माघ पहिलो साता देखि मात्र गति लिएको हो ।
सिद्धबाबा सुरुङ मार्ग परियोजनाकी ईन्जिनियर सविता ज्ञवालीले अहिले सम्म सिद्धबाबा मन्दिर तर्फको विन्दुमा २५ मिटर सुरुङ खनिएको जानाकारी दिईन ।
अहिले नेपाली र चिनिया गरी १ सय बढि कामदारले दैनिक सुरुङ मार्गमा काम गरिरहेका छन् । सुरुङ मार्गकै अर्को हेडबक्स तर्फको विन्दुमा भने स्याल्प निर्माणको काम भइरहेको छ । कमजोर चट्टान र बर्षामा आएको बाढिले रिप बगाएपछि अहिले त्यहाँ स्याल्प बनाउन थालिएको हो । उक्त निर्माण सम्पन्न भएपछि त्यहाँ सुरुङ खन्न सुरु गरिने उनले बताईन ।
‘अहिले कामको रफ्तार बढि छ । यहि गतिमा काम भए निर्धारित समयमै सुरुङ निर्माण हुनेछ’ उनले भनिन् ।
सुरुङ निर्माणको कामसँगै चट्टान बग्नबाट जोगाउन ‘रकसेड’ निर्माणको काम समेत भइरहेको छ । माथिबाट खस्ने पहिरो र कडा चट्टानलाई रोक्न ७८० मिटर ‘रकसेड’ निर्माण गरिने उनले बताईन ।
पाँच वर्षभित्र सुरुङ निर्माणको काम सक्ने गरी नेपाल सरकारसँग चाइना स्टेट कन्स्ट्रक्सन इन्जिनियरिङ कर्पोरेसन लिमिटेडले २०७८ फागुन २५ गते सम्झौता गरेको थियो ।
१ हजार १ सय २६ मिटर लम्बाइको बन्ने सुरुङमार्गको जोखिम युक्त ठाउंमा प्यानल निर्माण हुनेछ । सुरुङमार्गको विचमा ३ वटा एक्जिट अर्थात बाहिर निस्कने ठाउं समेत बन्नेछ । सुरुङ क्षेत्रमा प्रवेश गर्ने तीन वटा ४३१ मिटरका बाइपास सुरुङ खन्ने काम पनि भइरहेको उनको भनाई छ । आकस्मिक घटना भइहालेमा सोही स्थानबाट उद्धारको काम हुने छ ।
सुरुङ मार्ग तिनाउं गाउँपालिका वडा नं. २ सिद्धबाबामा रहेको सिद्धबाबा मन्दिरको उत्तरतर्फबाट सुरु भई दोभान नजिकै रामापिथेकस पार्क अथार्त हेडबक्स सम्म बन्नेछ । सुरुङमार्ग सँगै कम्पनीले ९०४ मिटर बुटवलतर्फ र पाल्पातर्फको एक हजार ४९४ मिटर सडक स्तरोन्नति गर्नुपर्ने सम्झौतामा उल्लेख छ ।
७ अर्ब ३४ करोड २१ लाख रुपैयाँमा सम्पन्न गर्ने गरी ठेक्का लागेको सिद्धबाबा सुरुङ मार्ग स्विस सरकारको विकास सहयोग मार्फत भौगर्भिक अध्ययन (जियोलोजिकल) सर्र्भे गरिएको थियो ।
तत्कालिन अर्थमन्त्री रहेको अवस्थामा एमाले नेता विष्णु पौडेलले सुरुङ मार्गका लागि बजेटको सुनिश्चितता गरिदिएका थिए । नेता पौडेलले जोखिम स्थानमा निर्माण भइरहेको सुरुङ मार्ग कुनै पनि बाहानामा रोकिन नहुने र यदि रोकिए त्यसलाई समधान गर्न आफुले अगुवाइ गर्ने बताए ।
‘सुरुङ मार्ग निर्माण पछि धेरैले सुरक्षित यात्रा गर्न पाउनेछन् । सुरुङ मार्ग निर्माण पछि यात्रामा जोखिम कम हुनेभएपछि बुटवल र पाल्पाको विकासमा समेत यसले योगदान गर्नेछ’ उनले भने ।
उनले काम गर्ने क्रममा कुनै पनि अप्ठयारो परिस्थिती आउन नदिन सवैलाई आग्रह समेत गरे । परियोजनाको काम चिनिया कम्पनीले गरिरहेको र काम गर्ने क्रममा हुने स–साना विषयलाई समयमै समधान गरेर अघि बढ्नुपर्ने उनले बताए ।
सिद्धबाबा क्षेत्रमा यस अघि पहिरो र जोखिम रोक्न विभिन्न विकल्प अगाडि सारिए पनि सफल नभएपछि सुरुङ मार्गको योजना अघि बढेको हो । यस अघि जोखिमयुक्त क्षेत्रमा करोडौं रूपैयाँ खर्च गरेर रकसेट र हाफ टनेल बेन्च कट लगायतका ६ विकल्प प्रयोग गरिएको थियो ।
वि.स. २०१८ सालदेखि खन्न शुरू गरेको बुटवल–पाल्पा सडकमा २०२८ सालदेखि सवारीसाधनको आवागमन हुन थालेको थियो । सडकमा अहिले दैनिक २ हजार बढि सवारीसाधन यो राजमार्ग हुँदै गुड्छन् । यो राजमार्ग हुंदै पाल्पा, स्याङ्जा, गुल्मी, पोखरा, बागलुङ, पर्वत, म्याग्दी, मुस्ताङ र अर्घाखांची आवतजावत गर्छन् ।