एसएलसी उत्तीर्ण सांसदहरु
गुल्मी क्षेत्र नं १ (१) बाट निर्वाचित चिन्तामणि पाण्डे, पाल्पा १ (१) का राजुप्रसाद श्रेष्ठ, पाल्पा २ (२) का तुलाराम घर्तीमगर, रुपन्देही ३ (२) का तुल्सीप्रसाद चौधरी, कपिलवस्तु २ (१) का नवराज लामिछाने, दाङ १ (१) का इन्द्रजीत थारु, २ (२) का अनुराग खड्का, बर्दिया १ (१) का भुवनेश्वर चौधरी, रुकुम पूर्व (२) का धनबहादुर केसी, रोल्पा (२) का दीपेन्द्र पुन मगर, कपिलवस्तु १ (२) का मधुसुदन शरण चौधरी र प्यूठान (१) बाट निर्वाचित सांसद तुल्सीराम शर्माले एसएलसी पास गरेका छन् ।

प्लस टु पास सांसदहरु
अर्घाखाँची (२) का रामजी घिमिरे, पाल्पा २ (१) का वीरबहादुर राना, रुपन्देही १ (१) का आशिषकुमार चौधरी, रुपन्देही २ (१) का लीला गिरी, दाङ ३ (२) का धनबहादुर मास्की, रुपन्देही ४ (२) का वसिउद्दिन खाँ, रुपन्देही ५ (२) का चन्द्रकेश गुप्ता, बाँके १ (१) का कृष्णा केसी, बाँके २ (१) का भण्डारीलाल अहिर, बाँके ३ (२) का बादशाह कुर्मी, गुल्मी १ (२) का धनेन्द्र कार्की र नवलपरासी २ (२) का वैजनाथ कवलवारले प्लस टु पास गरेको आयोगको विवरणमा उल्लेख छ ।

यी हुन् स्नातक उत्तीर्ण सांसद
अर्घाखाँची (१) का चेतनारायण आचार्य, गुल्मी २ (२) का दिनेश पन्थी, रुपन्देही २ (२) का भोजप्रसाद श्रेष्ठ, रुपन्देही ३ (१) का सन्तोषकुमार पाण्डेय, रुपन्देही ५ (१) का भूमिश्वर ढकाल, रुपन्देही १ (२) का अब्दुल रज्जाक, कपिलवस्तु ३ (२) का जानकीप्रसाद यादव, दाङ २ (१) का राजु खनाल, दाङ ३ (१) का डिल्लीबहादुर चौधरी, बाँके २ (२) का आदेशकुमार अग्रवाल, बर्दिया २ (१) का जन्मजय तिमिल्सिना, प्यूठान (२) का सरोज थापा, रोल्पा (१) का जोखबहादुर महरा, पश्चिम नवलपरासी १ (१) का विश्वप्रेम पाठक, २ (२) का खड्क बस्नेतले स्नातक तह पास गरेका छन् ।

स्नातकोत्तर उत्तीर्ण सात सांसद
कपिलवस्तु १ (१) का विष्णुप्रसाद पन्थी, कपिलवस्तु २ (२) का सुधाकर पाण्डेय, दाङ २ (२) का प्रचण्डविक्रम न्यौपाने, कपिलवस्तु ३ (१) का अर्जुनकुमार केसी, पाल्पा १ (२) का खेमबहादुर सारु, रुपन्देही ४ (१) का कन्हैया बनियाँ, बर्दिया १ (१) का धर्मबहादुर चौधरी, र बाँके ३ (२) बाट निर्वाचित रत्नबहादुर खत्रीले मात्रै स्नातकोत्तर पास गरेका छन् ।

प्रदेशसभामा दोहोरिएर निर्वाचित सांसद विष्णु पन्थी मन्त्रालय र विषयगत समितिमा सांसदको अध्ययन र विज्ञताको आधारमा जिम्मेवारी दिए बढी प्रभावकारी हुने बताउँछन् ।

‘मन्त्री त्यो विषयमा कति जानेको छ भन्ने कर्मचारीको विशेष चासो हुन्छ, जानकार नभएको व्यक्तिले जिम्मेवारी पाउँदा कर्मचारीले घुमाउने र आफ्नो इन्ट्रेस्टको काममात्रै गर्ने बानी बसेको छ’, उनले भने, ‘अर्कोतिर जिम्मेवारीमा बस्नेमा दक्षता भएन भने कार्यसम्पादनभन्दा बढी आलोचना हुन्छ । सबै दलले यो विषयमा गम्भीर हुनुपर्दछ ।’

पहिले राजनीतिमा यी सबै विषयमा त्यति चासो नदिइने उनको भनाइ छ । ‘अहिले प्रविधिको विकासमा अपडेट हुन सकिएन र नयाँ पिँढीसँग मिलेर काम गर्न सकिएन भने काम देखाउनै सकिँदैन’, पन्थीले थपे ।

अधिवक्ता विष्णुप्रसाद पौडेल भागबन्डाका आधारमा पूर्ण क्षमता नभएका व्यक्तिहरुलाई मन्त्रालय तथा अन्य जिम्मेवारी दिँदा नै प्रदेशकाे बढी आलोचना भएको बताउँछन् । ‘सबै विज्ञलाई मात्रै यस्ता जिम्मेवारी दिएर पनि पार लाग्दैन, यसमा ६० र ४० हुनुपर्दछ । जुन विभागको जिम्मेवारी हो, त्यसमा उसको आधारभूत ज्ञान हुनुपर्दछ’, उनले भने, ‘भागबन्डाका आधारमा दिइने जिम्मेवारीले प्रभावकारी काम भएन । असक्षमहरुलाई जिम्मेवारी दिँदा प्रदेशकै बढी आलोचना भएको हो, इच्छाशक्ति भएका व्यक्तिहरु हुनुपर्दछ ।’नेपाल प्रेसबाट